Haberler

2026’DA FİRMALAR İÇİN ÇEVRE CEZALARI: NELER BEKLENİYOR?

2026’DA FİRMALAR İÇİN ÇEVRE CEZALARI: NELER BEKLENİYOR?

Türkiye’de çevre denetimleri ve çevresel yükümlülüklerin takibi her geçen yıl daha sıkı hale geliyor. Özellikle 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında verilen idari para cezaları, her yıl yeniden değerleme oranına göre artırılıyor. 2025 takvim yılında cezalarda % 43,93 oranında bir artış gerçekleştirilmişti. Anadolu Ajansı+2Webdosya+2 Bu artış, 2026 yılında da benzer veya daha yüksek oranla gerçekleştirilebilir. Bu bağlamda, firmaların karşılaşabileceği çevre ceza yükümlülüklerine dair bilinçli olması hayati önem taşıyor.

2025 Temelli Cezalar: Firmaları Derinden Etkiliyor

2025’te yayımlanan tebliğe göre, çevre mevzuatına aykırı davranan işletmelere uygulanacak cezalarda ciddi artışlar söz konusu. Örneğin; yönetmeliklere aykırı emisyon salınımı yapan tesisler için idari para cezası 1 337 445 TL’ye kadar yükseldi. Anadolu Ajansı+1 ÇED raporu taahhütnamesine uymayan işletmeler 278 536 TL; tehlikeli atık usulsüz getirenler ya da ihraç edenler ise milyonlarca lira seviyesinde ceza ile karşı karşıya kalabildi. Ekonomi Gazetesi+1

Diğer yandan, atık su, kimyasal madde depolama, gürültü, hava kirliliği, izinsiz tesis işletimi ve egzoz emisyonu gibi ihlaller, firmalara hem yüksek miktarda para cezaları hem de idari yaptırımlar getirebiliyor. 2024’te egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan araç sahiplerine 9 943 TL ceza uygulanırken, bu tutar 2025’te 14 310 TL’ye çıkmıştı. Anadolu Ajansı+1

2026 Beklentileri: Neden Hazırlıklı Olmalısınız?

• Yeniden değerleme devam edecek: Geçmiş yıllarda görüldüğü gibi, ceza tutarları enflasyon ve yeniden değerleme oranlarına göre düzenleniyor. 2026’da benzer ya da daha yüksek oranda artış beklenebilir.

• Denetimler sıklaşacak: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile belediyelerin çevre denetimleri ve kontrol mekanizmaları güçleniyor. Özellikle atık yönetimi, emisyon ölçümleri ve izinsiz tesisler en çok denetlenen kalemlerden.

• Çok yönlü sorumluluk: Atık bertarafı, kimyasal madde depolama, emisyon kontrolü, ÇED süreçlerine uyum, su ve atıksu yönetimi gibi pek çok alanda ihlal, ciddi mali yük getirebilir.

Firmaların Alması Gereken Tedbirler

1. Mevzuata tam uyum: ÇED taahhütnameleri, emisyon sınırlamaları, atık yönetimi gibi yükümlülükleri zamanında ve eksiksiz yerine getirmek.

2. Düzenli iç denetim: Tesis içi kontroller ve çevre yönetim sistemleri (ÇYS) ile olası ihlallerin önceden önlenmesi.

3. Dokümantasyon ve kayıt: Emisyon ölçümleri, atık analizleri, izin belgeleri gibi dokümanları düzenli arşivleyerek denetim anında hazırlıklı olmak.

4. Çalışan eğitimleri: Personelin çevre bilinçli çalışması ve mevzuat farkındalığı oluşturulması.

Sonuç olarak, 2026 yılında çevre cezalarının hem tutar hem de uygulama yönünden daha caydırıcı olması beklenmektedir. Firmaların bu potansiyel yükümlülüklere karşı proaktif adımlar atması; hem hukuki sorumluluklarının yerine getirilmesini sağlar hem de çevresel sürdürülebilirliğe katkı sunar. Özellikle büyük – orta ölçekli üretim tesisleri, kimyasal madde kullanan veya atık üreten firmalar, bu konuda daha dikkatli olmalıdır.

Çevre mevzuatına uyumun, yalnızca bir yasal yükümlülük değil, aynı zamanda firmanın itibarını ve sürdürülebilirliğini koruyan stratejik bir karar olduğunu unutmamak gerekiyor.